به گزارش رهیافتگان: آلمان از جمله کشورهای اروپایی است که پس از فرانسه بیشترین جمعیت مسلمان ساکن اروپا را در خود جای داده است.
در این کشور مسلمانان پس از مسیحیان، دومین گروه مذهبى را تشکیل مى دهند. ولی جمعیت مسلمانان از بیشترین سرعت رشد در بین این گروهها برخوردار است.
بر طبق آمارها، در حدود ۳ تا ۳.۵ میلیون مسلمان در این کشور زندگی میکنند که از این تعداد، ۸۰ درصد شهروند آلمان محسوب نمیشوند و تنها ۶۰۸ هزار نفر تبعه این کشورند.
همچنین از این میان ۱۰۰ هزار نفر آلمانیهایی هستند که مسلمان شدهاند. تحقیقات اخیر نشان میدهد شمار مسلمانان در آلمان رو به افزایش است. ۷۰ درصد این مسلمانان ترک تبارند. گفتنی است، مهاجرت ترکهای مسلمان به آلمان از دهه ۶۰ و به دلیل کمبود نیروی کار آلمان آغاز شد.
مسلمانان بیشتر در مناطق و شهرهای صنعتی این کشور نظیر برلین، کلن، فرانکفورت، اشتوتگارت، دورموند، مونیخ و … ساکن هستند.
بعد از ترکها، بوسنیایی دومین جمعیت مسلمانان این کشور را تشکیل میدهند و ایرانیها، مراکشیها، افغانیها، لبنانیها، پاکستانیها، سوریها، تونسیها، الجزایریها، اندونزیاییها و عربهای عمان در رده بعدی قرار دارند.
حجاب
در خصوص حجاب زنان در آلمان باید گفت، آلمان از جمله کشورهای اروپایی است که زنان در داشتن حجاب منعی نداشتند ولی مجلس ایالت بادن ورتمبرگ قانونی تصویب کرد کـه در آن پـوشش اسلامی برای معلمان آمـوزشگاههای دولتی این ایالت ممـنـوع شده است. این در حالی است که استفاده از مظاهر دینی بـرای مسیحیان و یهودیان آزاد گذاشته است.
گفتنی است دادگاه قانون اساسی آلمان که مسـئول اظهار نظر دربـاره منـع حجاب اسلامی در مدارس ایـن کشور است، تصـمیم گیری در این باره را به ایالتهای محـلی واگذار کـرده است.
اشتغال
از آنجایی که اقلیت مسلمان در آمار نیروی کار این کشور لحاظ نمیشوند، آمار دقیقی درباره وضعیت اشتغال مسلمانان وجود ندارد.
ولی به طور کلی نرخ بیکاری در بین مسلمانان این کشور بالاست و ۳۰ درصد تخمین زده شده است و اغلب به دلیل نداشتن تابعیت آلمان در مشاغلی که نیاز به تخصص خاصی ندارد، به کار گمارده میشوند و تحت تبعیض غیر رسمی دولت آلمان قرار میگیرند.
آموزش
هرچند ۷۰۰ هزار نفر از مسلمانان این کشور به تحصیل مشغولند، ولی آنها در مدارس رده بالا ثبت نام نمیشوند و اغلب بدون اخذ مدرک ترک تحصیل میکنند.
رویه دولت آلمان بر این بود که ساختارهایی مذهبی در مدارس توسط انجمنهای اسلامی و تحت نظارت دولت آلمان ایجاد شود. اما در عمل مسلمانان با مشکلات زیادی در استقرار این ساختارها مواجه بوده و دولت برای آنها موانع زیادی را به وجود آورده است.
با این وجود در سالهای اخیر برخی از ایالات فدرال در مورد برپایی این ساختارها با گروههای اسلامی به توافقاتی دست یافتهاند.
به طور کلی هرچند آموزش مذهبی در مدارس یک حق قانونی در آلمان است، اما گویا تنها برای مسیحیان و یا اقلیتهای مذهبی که اصالتا متعلق به اروپای غربیاند این حق به رسمیت شناخته شده است که اسلام هم طبعا از این دایره خارج است.
در آلمان بخش عمده آموزش مذهبی از جمله آموزش قرآن به سه مرکز محدود شده است:
Muslimische Akademie für Religiöse und Soziale Bildung
DITIB
Institut für Islamishe Bildung
البته شایان ذکر است برخی دانشگاهها مانند دانشگاه مونستر نیز در قالب دوره مطالعات اسلامی به آموزش متون و کتب اسلامی مبادرت می ورزند.
حقوق سیاسی
در مورد حقوق سیاسی اقلیت مسلمان در آلمان باید گفت، اکثر مسلمانان در آلمان از آنجا که تبعه این کشور نیستند، حق رأی نداشته و مشارکتی در سرنوشت سیاسی این کشور ندارند. همچنین حضور مسلمانان در مشاغل رده بالای دولتی کمرنگ است.
با این حال از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۹، پنج تن از مسلمانان ترک تبار در پارلمان این کشور صاحب کرسی بودند.
در انتخابات ۲۰۰۹ نیز بیست نفر از اعضای منتخب پارلمان جز مهاجرین این کشور بوده که از آن میان ۹ نفر مسلمان بودند.
عبادتگاه ها و مراکز اسلامی
سازمانها و مراکز اسلامی در این کشور نیز به دلیل تبعیضهایی که اعمال میشود نمیتوانند آنگونه که شایسته است، فعالیت کنند.
با این حال برخی از مهمترین مراکز اسلامی این کشور عبارتند از:
– اتحادیه اسلامی ترک ها برای امور مذهبی. با نام انگلیسی (Turkish Islamic Union for Religious Affairs ) و نام آلمانی (Diyanet I’leri Türk-Islam Birli’i or Türkisch-Islamische Union der Anstalt für Religion)
این سازمان که بزرگترین سازمان اسلامی آلمان محسوب میشود بر آن است تا امکان ارتباط میان مسلمانان ترک و دولت آلمان را فراهم نماید.
– شورای مرکزی مسلمانان. با نام انگلیسی (Central Council of Muslims) و نام آلمانی (Zentralrat der Muslime in Deutschland)
این سازمان نیز از دیگر سازمانهای فعال و حامی حقوق مسلمانان آلمان است.
– اتحادیه مراکز فرهنگی اسلامی. با نام انگلیسی (Union of Islamic Cultural Centers) و نام آلمانی (Verband der Islamischen)
این سازمان با بیش از ۱۰۰ هزار عضو، سومین سازمان عمده اسلامی آلمان است.
همچنین در این کشور مساجد و عبادتگاه های متعددی برای عبادت و برگزاری مراسم مذهبی مسلمانان وجود دارد و روز به روز بر تعداد آن ها افزوده می شود.
گفتنی است، اولین مسجد آلمان در قرن شانزدهم توسط پادشاه “پروسی فردیک ویلیام اول” در شهر پوستدام برای سربازان مسلمان ترک تبار ساخته شد.
اسلام هراسی در آلمان
بعد از حادثه تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، و به دنبال القابی که به مسلمانان تحت عنوان تروریست و جانی داده شد، دولت آلمان سیاستهای جدیدی در خصوص آزادیهای مدنی و آزادی مذهب اعمال نمود و بر این اساس مسلمان به دلیل این سیاست های نژادپرستانه، با محدودیتهای زیادی مواجه شدند.
رفتارهای خشونت آمیز و نژاد پرستانه به ویژه از سوی پلیس این کشور، خسارات جبران ناپذیری را بر مسلمانان وارد می کند.
این در حالی است که ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن، ﻏﺮاﻣﺘﯽ ﺑﺎﺑﺖ اﯾﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎ درﯾﺎﻓﺖ ﻧﻤﯽﮐﻨﻨﺪ و رﻓﺘﺎر وﺣﺸﯿﺎﻧﻪ ﭘﻠﯿﺲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻘﺎﻣﺎت آﻟﻤﺎن ﻧﺎدﯾﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ. همچنین در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد، ﻗﺮﺑﺎﻧﯿﺎن از ﺑﯿﻢ اﻧﺘﻘﺎمﮔﯿﺮی و ﺗﺪاوم ﺣﻤﻼت، ﺳﮑﻮت اﺧﺘﯿﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ.
در آﻟﻤﺎن ﺗﺎ ﻗﺒﻞ از ﺳﺎل ۲۰۰۱، ﻣﻘﺎﻣﺎت اﻣﻨﯿﺘﯽ ﻣﺠﺎز ﻧﺒﻮدﻧﺪ ﮐﻪ آﻧﭽﻪ را داﺧﻞ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻣﯽﮔﺬرد ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘﺮل ﻗﺮار دﻫﻨﺪ اﻣﺎ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺟﺪﯾﺪ ﺗﺮورﯾﺴﺘﯽ ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻔﺮﻫﺎ را ﺑﺎز ﮔﺬاﺷﺘﻪ و ﻣﺼﻮﻧﯿﺖ ﮔﺮوهﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﯽ از ﺑﺎزﭘﺮﺳﯽ و ﻧﻈﺎرت را ﻟﻐﻮ ﮐﺮده اﺳﺖ.
همچنین دولت آلمان به طرق مختلف سعی در ترویج اسلام هراسی در این کشور به ویژه از طریق کتابهای درسی و آموزشی دارد.
مرکز “جورج اکت” آلمان تحقیقاتی را بر روی کتابهای درسی اروپا و در کشورهای بریتانیا، فرانسه، اتریش، اسپانیا و آلمان انجام داد.
“سوزان کروهنرت عثمان”، مدیر این طرح اظهار داشت: در کتابهای درسی اروپا، اسلام یک مذهب قدیمی و کهنه نشان داده شده که قابل استفاده برای اروپای مدرن نیست.
وی یاد آور شد: این نظریه اسلام ستیزی میان دانش آموزان را ترویج می دهد. از سوی دیگر کتابهای درسی این کشورها درباره اسلام مبالغه منفی کرده و مانع گفتگوهای سازنده میان تمدن ها با جهان اسلام می شود.
یکی از دلایل اوج گرفتن ﺑﺤﺚﻫﺎی اﺳﻼمﻫﺮاﺳﯽ در آلمان انتشار کتابی درسال ۲۰۱۰ بود. در این سال “ﺗﯿﻠﻮ ﺳﺎرازﯾﻦ” ﺳﯿﺎﺳﺖﻣﺪار و ﻋﻀﻮ ﺳﺎﺑﻖ ﻫﯿﺄت ﻣﺪﯾﺮه ﺑﺎﻧﮏ ﻓﺪرال آﻟﻤﺎن ﮐﺘﺎب “آﻟﻤﺎن ﺧﻮد را ﻣﺤﻮ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ” را ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮐﺮد.
وی در این کتاب ﻣﻄﺮح ﻧﻤﻮد، از آﻧﺠﺎ ﮐﻪ ﻣﻬﺎﺟﺮان ﻣﺴﻠﻤﺎن از ﻧﻈﺮ ژﻧﺘﯿﮏ از ﻫﻮش ﮐﻤﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده و ﺑﺎزدﻫﯽ و ﮐﺎرآﯾﯽ ﮐﻤﺘﺮی دارﻧﺪ، آﻟﻤﺎن را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﮐﻮدنﻫﺎ رﻫﻨﻤﻮن ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ.
ﺳﭙﺲ در ﻣﺎه اﮐﺘﺒﺮ ﻫﻤﺎن ﺳﺎل ﻣﺮﮐﻞ ﺻﺪراﻋﻈﻢ آﻟﻤﺎن اﻋﻼم ﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺗﮑﺜﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮرده اﺳﺖ. این گفته ها به احساسات اسلام هراسانه میان آلمانی ها دامن زد.
مسلمانان از نگاه آلمانی های غیر مسلمان
در یک نظر سنجی که در سال ۲۰۰۳ انجام شد، ۶۵ درصد آلمانیها اذعان داشتند اسلام سنخیتی با غرب ندارد و با مهاجرت مسلمانان به این کشور مخالف بودند.
همچنین بسیاری اظهار داشتند از اینکه مسلمانی در همسایگی آنها زندگی میکند، احساس خطر میکنند.
مرکز نظارت اتحادیه اروپا نیز در گزارشی در مورد نژاد پرستی و بیگانه ستیزی در سال ۲۰۰۶ اعلام کرد که ۷۰ درصد آلمانیهای غیر مسلمان بر این عقیدهاند که میان اسلام و زندگی مدرن تناقض وجود دارد.
این نظر سنجی نشان داد در آلمان نگاه به مسلمانان منفیتر از کشورهایی چون فرانسه، اسپانیا و انگلستان است. در این کشور حتی انتقاداتی در مورد برخی مضامین اسلامی در کتب درسی نیز شده است.
دیدگاه برخی سیاست مداران و صاحب نظران در مورد اسلام در آلمان
“کریستیان وولف” رئیس جمهوری پیشین آلمان در سال ۲۰۱۰ اظهار داشت: «امروز اسلام نیز مانند آئینهای مسیحی و کلیمی به آلمان تعلق دارد و اسلام و مسلمان در واقع بخشی از آلمان هستند». این اظهارات هدف انتقادهای رسانههای تندرو و طیف احزاب محافظهکار به ویژه دموکرات مسیحیها و سوسیال مسیحیها قرار گرفت.
“گرهارد شرودر” صدراعظم سابق آلمان نیز بر این عقیده است که مسلمانان به خوبی قادر هستند شرایط خود را با جامعه آلمانی تطبیق داده و به خوبی در این کشور به زندگی خود ادامه دهند.
نتیجه گیری
به طور کلی می توان گفت، علیرغم اظهارات و ادعاهای مقامات و سیاست مداران که بدان ها اشاره شد، مسلمانان آلمان در این کشور به شکل مستقیم و غیرمستقیم با تبعیضهای زیادی در زمینه استخدام، تحصیلات، مسکن، حتی استفاده از رستورانها و … مواجهند و از این نظر ابراز نارضایتی میکنند.
اسلام هراسی، رفتار خشونت آمیز علیه مسلمانان ،مشکلات فراوان برای دریافت مجوز ساخت مسجد و همچنین ارائه نشدن دروس اسلامی در مدارس آلمان به رغم حضور دانش آموزان مسلمان و …
همگی از جمله مسائل و مشکلاتی هستند که شرایط زندگی و فعالیت برای مسلمانان این کشور را سخت می کند.
برخی منابع :
سایت مستضعفین
http://library.tebyan.net/newindex.aspx?pid=۱۹۶۶۷&BookID=۶۰۷۰۴&Language=۱-
http://www.euro-islam.info/country-profiles/germany/#footnote_۰_۴۶۳-
http://www.irna.ir/News.aspx?Nid=۸۰۶۴۳۶۱۹-
www.huffingtonpost.com/…/chancellor-merkel-islam_n_۱۹۱۷۶۱۹.html-
http://www.gatestoneinstitute.org/۳۵۱۲/germany-islamization-
http://www.bultannews.com/fa/news/۱۱۳۰۶۰/ –
-http://www.onepeoplesproject.com/index.php?option=com_content&view=article&id=۱۱۶۷:islamophobic-activists-calls-for-school-book-to-be-banned-after-school-board-was-already-done-with-it&catid=۶۶:islamophobia&Itemid=۱۳&lang=e
-اسلام هراسی و اسلام ستیزی: ده سال پس از حادثه ۱۱ سپتامبر، فصلنامه سیاست خارجی، سال بیست و پنجم، شماره ۴، زمستان ۹۰
http://aviny.com/News/۸۳/۰۱/۱۶/۰۳.aspx–