به گزارش رهیافتگان (پایگاه جامع مبلغین و تازه مسلمانان ) گفتگو از جمال طاهری / ولی الله قرقانی متولّد شهرستان سمیرم استان اصفهان است. زبان ژاپنی را در دانشگاه تهران تا مقطع کارشناسی فراگرفته و تحصیلاتش را در مقطع کارشناسی ارشد در رشته مدیریت رسانه دانشگاه صداوسیما ادامه داده است. او اکنون سالهاست که سکان هدایت کشتی رسانهای ایرانیان را به سمت سرزمین آفتاب بر عهده دارد.
رهیافتگان: درابتدا برایمان بگویید چطور وارد رادیو ژاپنی شدید و مدیریت آن را به دست گرفتید؟
پایان تحصیلات کارشناسی و اتمام دوره ضرورت من، با راه اندازی رادیو ژاپنی در صداوسیما همزمان شد. سازمان در سال ۱۳۸۰، آزمون سراسری جذب نیرو برگزار کرد که من هم شرکت کرده و پذیرفته شدم. چون تحصیلاتم زبان ژاپنی بود به عنوان تهیه کننده رادیو ژاپنی آغاز به کار کردم و از سال ۱۳۸۳ مدیریت این رادیو را بر عهده گرفتهام.
رهیافتگان: با توجه به این که عربستان سعودی برای ترویج فرقه وهابیت در اغلب کشورها فعالیت دارد، آیا از نظر رسانهای در حوزه ژاپن ورود کرده است؟
در واقع، رادیو ژاپنی صداوسیما تنها رسانه و رادیوی متعلق به یک کشور اسلامی است که در ژاپن حضور دارد. سایر کشورهای اسلامی حتی وب سایت هم به زبان ژاپنی ندارند؛ البته ترکیه وب سایتی راه اندازی کرده، ولی فعال نیست و بسیار محدود عمل می کند. عربستان هم تاکنون ورود نکرده است.
رهیافتگان: به طور کلی پخش برنامه برون مرزی به زبان ژاپنی از سوی چه کشورهایی است؟
بیشتر از سوی کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا مانند چین، ویتنام، کره شمالی، کره جنوبی، مغولستان و روسیه. شبکهTRT ترکیه هم به صورت محدود تنها در بخش وب سایت فعالیت دارد.
رهیافتگان: ارزیابی شما از وضعیت مخاطبان رادیو ژاپنی چیست ؟
رادیو ژاپنی یکی از فعالترین و پرمخاطبترین رادیوهای برون مرزی سازمان است. موضوعات و برنامه های آن نیز بسیار متنوع است. ما هنوز نامههای زیادی از شنوندگانمان در ژاپن دریافت میکنیم که با وجود هزینههای پستی هنگفت، کار جالبی است. از سویی وب سایت ما هم جزء وب سایتهای برتر و پرمخاطب است. چون حوزه ژاپن برای فعالیت تبلیغی و معرفی ایران بِکر است.
رهیافتگان: در حال حاضر فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به خصوص در ژاپن رشد زیادی کرده، آیا باز هم نامه ها به صورت مکتوب ارسال می شود؟
ببنید چون در ژاپن فرهنگ مکتوب نهادینه شده هرچیز به جای خودش است لذا وجود رسانههای مجازی و اینترنتی هرچقدر هم زیاد و متنوع باشد باز مانع فعالیت و گستردگی رسانههای مکتوب نشده است. هنوز در ژاپن مجلات کامیک استریپ یا همان مانگا هواداران زیادی دارد به صورتی که در اماکن عمومی و داخل مترو و اتوبوسها به وفور دست مردم روزنامه یا کتابچههای مصور مانگا میبینیم که خود را با آن سرگرم کردهاند.
رهیافتگان: با این اوصاف چطور به رادیو که رسانهای شنیداری است اقبال دارند؟
در دنیای مدرن هیچ رسانه جدید، نمیتواند رسانههای دیگر را به طور کامل کنار بزند. ممکن است رسانهای به چالش کشیده شود ولی طرد نمیگردد و حذف شدنی نیست؛ همه رسانهها مکمل همدیگرهستند و هر کدام جذابیت و مشخصههای خاص خودشان را دارند. رادیو هم، چون عنصر صدا را دارد، جذاب است. زیرا در رسانههای مجازی این عنصر مهم جذابیت اصل رادیو را ندارد.
رهیافتگان: مشخصاً محتوای برنامههای شما چیست؟
غیر از محتوای معارفی و معرفی اسلام، بخشی از برنامه زنده ما پخش اخبار ایران، خاورمیانه، جهان و شرق آسیا است. در این بخش ما تلاش داریم صدای«اکثریت خاموش دنیا» را به گوش مخاطب ژاپنی برسانیم. معرفی ایران از نظر جاذبههای متنوع گردشگری بخش مهم برنامههای ماست. چون شناختی ندارند؛ مثلا وقتی در خبری آمده بود: هوای تهران برفی است، برایشان عجیب بود! میگفتند مگر میشود در منطقه بیابانی هم برف ببارد! و یا وجود مترو در تهران را باور نمیکردند. از بس اخبار منفی از ایران دریافت میکنند و ایران را کشوری عقب مانده و بدون تکنولوژی متصور شدهاند. لذا ما در رادیو ژاپنی به دنبال معرفی درست ایران هستیم.
رهیافتگان: با این حجم بالای محتوای قابل ارائه پخش، یک ساعت در روز کم نیست؟
بله؛ ولی بنا به سیاست سازمان هیچ رادیویی توسعه کمّی پیدا نکرده. البته در حوزه مجازی و وب سایت این کمبود جبران میشود. راهبرد جدید و بیشترین تمرکز سازمان هم برروی فضای مجازی است. در وب سایت میتوان محتوای چندرسانه ای- فیلم، عکس، متن، گرافیک و موضوعات مختلف را پیاده و اجرا کرد؛علاوه بر آن در فیس بوک و شبکههای اجتماعی و اینستاگرام هم فعال هستیم.
رهیافتگان: مخاطبان شما بیشتر در چه سن و تحصیلاتی هستند؟
از همه اقشار مخاطب رادیو هستند، ولی بیشتر افراد میانسال و مرد شنونده ما هستند. یا افراد فرهیحته و باسوادی که علاقه دارند درباره ایران بیشتر بدانند و یا به ایران بیایند و ازما راهنمایی میخواهند که در صورت سفر به ایران کجاها بروند و نقاط گردشگری را برایشان معرفی کنیم. جالب است بدانید اکثریت مخاطبان وقتی به ایران میآیند شوکه میشوند زیرا ایران را برخلاف تصور و اطلاعاتی که داشتند میبینند. بیشترشان فکر میکنند ایران مانند افغانستان دچار جنگ و درگیری است و در خیابانها توپ و تانک مستقر شدهاند و همه جا پر از ماموران امنیتی است، ولی امنیت و آرامش موجود برایشان باورکردنی نیست.
ندای اصفهان: خروجی ملموسی هم از این قشر فرهیخته مخاطب داشتهاید؟
بله؛ برخی از افراد خودشان یک رسانه میشوند و در فضای مجازی، وبلاگ یا صفحه فیس بوک درباره ایران مینویسند؛ افرادی هم مسلمان شدهاند و ما آنها را به بخشهای مربوطه ارجاع میدهیم تا راهنمایی شوند.
رهیافتگان: آماری هم از ژاپنیهای مقیم ایران دارید؟
تعدادشان زیاد نیست. در تهران حدود ۲۰۰ نفر ثبت شدهاند. بیشتر هم خانمهایی بودند که با فردی ایرانی ازدواج کردهاند و خیلی از آنها شنونده ما هستند.
رهیافتگان: تاثیرگذارترین کار رادیو در بحث سیاسی چه بوده است؟
در واقع تبیین، تحلیل و افشای سیاستهای آمریکا در جهان، به ویژه شرق آسیا و خاورمیانه، مخاطب ژاپنی را با واقعیات آشنا میکند. رسانههای اصلی ژاپن اصولاً به این حوزه ورود نمیکنند. شبه جزیره کره یکی از کانونهای بحران در جهان است که در ماههای اخیر با سیاستها و لفاظیهای دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا، تنش ها اوج گرفته است. ما در اخبار، تفاسیر و برنامه های سیاسی، اهداف امریکا از حضور نظامی در شرق دور و بحران آفرینی در منطقه را افشا میکنیم. یک ماموریت مهم دیگر ما در حوزه برنامههای اقتصادی است. در راستای اقتصاد مقاومتی، زمینههای همکاری دو کشور و سرمایه گذاری ژاپنی ها در ایران را معرفی میکنیم و سعی در تحریک استقلال طلبی ژاپنیها از امریکا داریم.
رهیافتگان: در بحث فرهنگی چطور؟
در یک مثال ما از همین سایت شما یعنی سایت رهیافته نزدیک به ۱۰۰ ساعت برنامه بصورت سریالی درباره تازه مسلمانها ترجمه و تولید کردیم. رهیافتگان نخبه ای که در سایت رهیافته بصورت طبقه بندی شده در دسترس قرار دادید را به یک محتوای برون مرزی تبدیل کردیم که از همینجا بخاطر این کار بدیع شما در بحث تازه مسلمان و تبلیغ دین باید تشکر کنم و این خبر را هم به شما بدهم که نه تنها در رادیو ژاپنی بلکه در سایر رادیو های برون مرزی هم میدانم از این سایت و این محتوا استفاده و تولید شده است.
رهیافتگان: بیشتر شنوندههای شما از کجای ژاپن هستند ؟
از همه جای ژاپن مخاطب داریم؛ و بیشتر از توکیو پایتخت هستند. در کشورهای اطراف ژاپن یا دیگر نقاط جهان هم شنوندهایی داریم؛ از جمله چین یا مغولستان. حتی نامههای ارسالی از فنلاند و آمریکا هم بوده و ژاپنی تباران آمریکای جنوبی مثل ونزوئلا و مکزیک هم با ما ارتباط داشته اند. با این وجود از خاورمیانه کمتر است.
رهیافتگان: صداوسیما غیر از ژاپنی، به چه زبانهایی برنامه پخش میکند ؟
خوشبختانه رسانه شنیداری و رادیوی ما دارای گستردگی و پهنای زیادی است و مخاطبان مختلفی به زبانها و ملیت های گوناگون را پوشش میدهد. مثلا رادیوهای عربی و انگلیسی که ۲۴ساعته هستند. رادیوهای دری، تاجیکی و ازبکی از مشهد مقدس پخش میشوند. رادیو ترکمنی، تالشی، آذری (از تهران، آران از اردبیل، دیندار از تبریز)، روسی، پشتو، هندی، اردو، اسپانیایی، چینی، بنگلا، ملایو، هوسا، سواحیلی، عبری، آلبانیایی، ایتالیایی، بوسنی، کردی، ترکی استانبولی، عاشوری، قزاقی، فرانسه، ارمنی و آلمانی
کلام آخر
اتفاقا میخواستم بگویم از سایت رهیافتگان در رادیو ژاپنی ماق بلا استفاده کردیم و با کمک سایت شما چندین برنامه در مورد رهیافتگان به اسلام در این رادیو تولید شد که با استقبال مخاطبان نیز روبه رو شد و از این لحاظ باید بگویم کاری که شما در این مجموعه مردمی انجام میدهید بسیار موثر و مهم است و باید مورد حمایت مسولان امر قرار گیرد چرا که تولید کننده محتوای مورد نیاز برای جامعه هستید که قابلیت ترجمه و انتشار بین الملل نیز دارد.
مصاحبه قبلی ما با ایشان را اینجا ملاحظه کنید
آقا اینا دانشجوی ایرانی ژاپنی اموز استخدام نمیکنن؟:)))