تحریم فرهنگ اسلامی در غرب به منع زنان مسلمان از پوشیدن حجاب (بورکینی) در سواحل فرانسه، هلند و تعدادی از کشورهای اروپایی نیز رسیده؛ اما در این فضای پر از نفرت، رویکرد دیگری فعال است که از زاویهای جدید به مسلمانان مینگرد و توجه به گردشگری حلال و تقویت آن را در قاره پیر ضرورتی در نهایت اهمیت میداند.
اصطلاح گردشگری حلال طی ده سال اخیر رشد فزایندهای در اروپا داشته و اروپاییها به این اطمینان به خوبی رسیدهاند که این نوع صنعت سود زیادی برای آنها دارد و گردشگر مسلمان نیازمند خدماتی مطابق با اخلاق و ارزشهای اسلامی است و از آن استقبال میکند.
منظور از گردشگری حلال، عدم ارائه برنامهها، غذاها، نوشیدنیها یا فعالیتهای مخالف شریعت اسلامی از جمله مشروبات الکلی، سالنهای قمار، استخرهای شنای مختلط و سالنهای دیسکو در هتلها و استراحتگاههاست.
بنا بر آمارها، شمار گردشگران مسلمان در سال ۲۰۱۶ به ۱۲۱ یک میلیون نفر رسید. حال آنکه این رقم در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۱۷ میلیون نفر بود. پیش بینی میشود شمار گردشگران مسلمان تا سال ۲۰۲۰ به ۱۶۸ میلیون نفر در سال برسد.
شاخص جهانی سفرهای مسلمانانGlobal Muslim Travel Index) ) نیز نشان میدهد درآمد گردشگری حلال در سال ۲۰۱۶ در جهان به ۱۵۵ میلیارد دلار رسیده که این رقم ۱۳ درصد کل درآمدهای صنعت گردشگری را تشکیل میدهد.
در همین راستا، پایگاه خبری islamtoday به مسئله گردشگری حلال و رویکرد اروپا به این نوع صنعت پرداخته و با استناد به گزارشی در بخش عربی شبکه دولتی «دویچه وله» آلمان، آورده است: در این گزارش آخرین اقدامات یکی از هتلهای فرانسه برای استقبال از گردشگران مسلمان پرداخته شده که این هتل در واقع به طور کامل برای خدمت به مسلمانان اعم از اروپاییهای اصالتا عرب و مسلمان و یا مسلمانان مقیم اروپا ساخته شده است؛ افرادی که هر ساله با مشکل بزرگی در گذراندن اوقات فراغت تابستانه مواجه هستند و به ایجاد اماکنی متناسب با آموزههای دینیشان نیاز دارند.
قبله گردشگران
خانم ایمان عزوزی، صاحب هتل میگوید: طرح جذب گردشگر مسلمان از آنجا نشئت گرفت که در سال ۲۰۰۶ محدودیتهایی برای حجاب زنان مسلمان ایجاد و استفاده از نقاب ممنوع شد؛ همین امر سبب شد که تصمیم به تأسیس هتلی اسلامی بگیریم؛ هتلی که طی سالهای گذشته، افراد زیادی را جذب کرده و در واقع قبله گردشگران مسلمانان از سراسر جهان شده است.
۴۰۰ شرکت در آلمان
۴۰۰ شرکت در آلمان در زمینه محصولات حلال فعال هستند و حجم تجارت غذای حلال در فرانسه سالانه به حدود ۵ میلیارد یورو میرسد و در این میان علاوه بر رستورانهای تحت مالکیت عربها و مسلمانان، فستفودها و رستورانهایی هم که غذاهای فست فودی و برگر سرو میکنند، فعالند.
پیتزای حلال در ایتالیا
ایتالیا یکی از کشورهایی است که مسلمانان با ملیتهای مختلف در آن زندگی میکنند، چند سال پیش بود که یک هتل در شهر ناپلی این کشور با در نظر گرفتن مسلمانان و اعتقاد آنان، برای نخستینبار، پیتزای حلال را مطابق با شریعت اسلامی پخت کرد.
دومینیکو ریموندو، رئیس این اتحادیه در این باره میگوید: افزایش روزافزون درخواستها برای پنیر جاموس یا موزارلای حلال، مهر تأییدی بر گزارش جهانی در رابطه با میزان مصرف تولیدات ما توسط مصرفکنندگان در تمامی کشورهای جهان است.
تولید موزارلای حلال فرآیند خاصی دارد و در آن از ابزارها و وسایلی که در آنها موازین بهداشتی طبق شریعت اسلامی رعایت شده و بدون الکل باشند، استفاده شده و تمامی مواد، حیوانی بوده و به عنوان خوراکی حلال مورد تأیید قرار گرفته است.
جهش در اسپانیا
در اسپانیا هم که تعداد مسلمانان به دو میلیون نفر میرسد، صنعت محصولات حلال جهش بزرگی را در سالهای اخیر تجربه کرده و مادرید، پایتخت این کشور، دو سال پیش میزبان نمایشگاه غذاهای حلال با عنوان «اکسبو حلال» بود که در آن رستورانها و اماکن مورد توجه مشتریان مسلمان معرفی شد.
راز توجه غربیها
میزان درآمد حاصل از غذاهای حلال راز توجه کشورهای غربی از جمله اسپانیا به این نوع محصولات را به خوبی نشان میدهد، به ویژه بعد از اینکه مؤسسات فعال در این زمینه و در رأس آن سازمان «تور اسپانیا» در گزارشی اعلام کرد: میزان درآمد حاصل از گردشگران مسلمان، ضعف موجود در گردشگری عادی را جبران میکند و در این بین هر گردشگر مسلمان سعودی با ۲۲۸۷ یورو، اماراتی با ۲۱۱۶ یورو و مصری با ۱۷۰۳ یورو رتبههای اول تا سوم را کسب کرده؛ این در حالی است که هر گردشگر عادی تنها ۹۵۶ یورو درآمدزایی داشته است.
این آمار به خوبی نشان میدهد که چرا مسئولان گردشگری در اسپانیا، امکانات لازم برای گردشگری اسلامی را فراهم و تلاش میکنند که سود زیادی در این راه به دست آورند.
زهرا نوکانی