تاریخ انتشار :

استرالیا

استراتژی جدید استرالیا در تأمین مالی اسلامی«شمال دست چپ»

به گفته فعالان صنعت بانکداری اسلامی در استرالیا، این کشور باید در مورد نظام تأمین مالی اسلامی از استراتژی «شمال، دست چپ» پیروی کند. بر اساس این استراتژی، میلیون‌ها مسلمان در اندونزی، چین، هند و مالزی زندگی می‌کنند، اما نظام بانکی در این کشورها همچنان براساس مدل سنتی و نه اسلامی کار می‌کند و این فرصتی ایده‌آل برای استرالیا به شمار می‌رود.

به گزارش رهیافته (پایگاه جامع مبلغین و تازه مسلمانان)رشد و استقبال از نظام تأمین مالی اسلامی در جهان و در کشورهای غیر اسلامی از جمله حوزه‌های اقتصادی است که در سال‌های اخیر مورد توجه مسلمانان و حتی غیرمسلمانان قرار گرفته است.

محدودیت‌هایی که مسلمانان معتقد به قوانین اسلامی برای رفع نیازهایی مانند گرفتن وام از بانک‌ها دارند، باعث شده که این افراد برای مدیریت مسائل مالی خود، با مشکلات زیادی مواجه شوند. این موضوع حتی در مورد گرفتن وام‌های تحصیلی در دوران دانشگاه هم معضلاتی را برای دانشجویان مسلمان به وجود می‌آورد.

استرالیا یکی از کشورهایی است که جمعیت مسلمان آن، به اقلیتی تأثیرگذار در این کشور تبدیل و برخی از عناصر زندگی این افراد مانند اعیاد اسلامی و غذای حلال در حال تبدیل شدن به بخشی از زندگی اجتماعی و فرهنگی در استرالیا شده است. اولین بانک اسلامی نیز در سال‌های اخیر و بعد از اینکه سال گذشته از سوی بانک مرکزی استرالیا به رسمیت شناخته شد، در حال گسترش است.

به طور کلی، استرالیا دارای جمعیت مسلمان کوچک اما ثروتمندی است که پایگاه اصلی مشتریان بالقوه در حوزه تأمین مالی اسلامی هستند. آخرین سرشماری در استرالیا نشان داده که بیش از ۴۷۵ هزار مسلمان در این کشور وجود دارد که تقریباً معادل ۱,۷ درصد از کل جمعیت استرالیا به شمار می‌رود.

بانکداری اسلامی و به طور کلی نظام تأمین مالی اسلامی، مفهوم نسبتاً جدیدی در اقتصاد دنیا به شمار می‌رود که از اواخر دهه ۱۹۶۰ در سراسر جهان رشد بسیاری کرده است. امروزه بانکداری اسلامی و نظام تأمین مالی اسلامی  در بیش از ۵۰ کشور جهان که بسیاری از آنها غربی هستند، پذیرفته شده است. با توجه به این اصل که برخی اوقات سازمانی کوچک قادر به ارائه خدمات کارآمدتر از یک سازمان بزرگ است به نظر می‌رسد این امر در مورد مؤسسات بانکی و مالی استرالیا در حوزه تأمین مالی اسلامی صادق است.

در سراسر جهان اعتقاد بر این است که بانکداری اسلامی به‌طور رسمی از خاورمیانه سرچشمه گرفته که به طرز شگفت‌آوری اشتباه است. بزرگترین و مهمترین کشورهای مسلمان جهان مانند عربستان سعودی دارای یک سیستم اقتصادی مبتنی بر سیستم بانکی سنتی هستند. دامنه و ماهیت بانکداری اسلامی در این کشورها بیشتر است، اما بخش کوچکی از بانکداری را در جهان عرب و اسلام تشکیل می‌دهد. جالب‌تر این است که اولین صندوق بازنشستگی مطابق شریعت اسلامی در جهان در استرالیا تأسیس شد!

در نگاه اول ممکن است در مقایسه با سایر کشورها مانند بریتانیا که دارای جمعیت مسلمان بیش از ۲,۵ میلیون نفری است، این تعداد ناچیز باشد. با این حال و براساس بررسی بانک لندن و خاورمیانه(BLME) همه ادیان و فرهنگ‌ها جذب نظام تأمین مالی اسلامی می‌شوند و اکثر مشتریان آن غیر مسلمان هستند.

بر اساس گزارش توسعه مالی اسلامی ۲۰۱۸، استرالیا یکی از کشورهایی است که نظام تأمین مالی اسلامی به سرعت در آنجا رشد و همچنان مشتریان جدید را جذب می‌کند. محصولات عرضه شده در حوزه بانکداری و تأمین مالی اسلامی منطبق با شریعت، توسط جامعه مسلمان و طیف وسیعی از جمعیت‌های غیرمسلمان پذیرفته شده است.

استرالیا دارای چندین مؤسسه مالی اسلامی و بانک‌های متعارف است که خدمات مالی اسلامی ارائه می‌دهند.

برای مثال مؤسسه مالی Amanah طیف گسترده‌ای از محصولات مرتبط با تأمین مالی اسلامی را ارائه می‌دهد و دارای شورایی تنظیم کننده از چهار محقق در حوزه شریعت(با هدف بررسی و منطبق کردن خدمات با شریعت اسلامی) است.

مؤسسه دیگر، اتحادیه اعتباری جامعه مسلمان با مسئولیت محدود Muslim Community (Credit Union Ltd)  یا MCCU است که طرح‌های حقوقی صاحبان سهام مشترک و اجاره، مرابحه، مضاربه، مشارکت‌، جمع‌آوری زکات و طرح قرض‌الحسنه را ارائه می‌کند.

MCCU یکی از اولین مؤسسات مالی اسلامی است که در استرالیا تأسیس شده است. با وجود اینکه نام تجاری آن در ابتدا حتی برای بسیاری از مسلمانان مقیم استرالیا ناشناخته بود اما این مؤسسه مالی در سال‌های گذشته رشد چشمگیری داشته و در حال حاضر سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار دارد.

با وجود پتانسیل بالای تأمین مالی اسلامی در استرالیا، این حوزه همچنان با مشکلاتی مشابه با سایر نقاط جهان رو‌به‌رو است. به نظر می‌رسد که مشکلاتی مانند عدم معرفی صحیح خدمات، پیچیدگی‌هایی که در حوزه تأمین مالی اسلامی وجود دارد و نوع نگاه منفی به مسلمانان در بین برخی از اقشار جامعه در استرالیا رشد این بخش را با مشکلاتی روبه‌رو کرده است.

با این همه استرالیا از امکانات و ویژگی‌هایی برخوردار است که می‌تواند این کشور را تبدیل به مرکز اصلی نظام تأمین مالی اسلامی در جهان و یا حداقل در شرق آسیا کند.

به گفته فعالان صنعت بانکداری اسلامی در استرالیا، استرالیا باید در مورد بانکداری اسلامی از استراتژی «شمال، دست چپ» پیروی کند. بر اساس این استراتژی، میلیون‌ها مسلمان در اندونزی، چین، هند و مالزی زندگی می‌کنند اما نظام بانکی در این کشورها همچنان براساس مدل سنتی و نه اسلامی کار می‌کند.  این کشورها مانند محصولات بانکداری سنتی روی چنین موضوعاتی (محصولات تامین مالی اسلامی) کار نمی‌کنند.

با توجه به این امر، استرالیا می‌تواند قطبی برای این خدمات باشد زیرا تنها کشور دموکراتیک غربی جهان اول در منطقه است. این کشور می‌تواند با ارائه آموزش، منابع و ارائه ابزارهای مالی اسلامی بهتر به همه این کشورها و کشورهای حوزه خلیج فارس کمک کند. از آنجایی که کشورهای حوزه خلیج دارای پول نقد زیاد بوده و در عین حال به دنبال فرصت‌های سرمایه گذاری پردرآمد هستند، به استرالیا باز می‌گردند و این مثلث برای همه مناطق و از همه مهمتر صنعت مالی اسلامی مفید خواهد بود.

یادداشت از محمدحسن گودرزی

منبع: ایکنا

اشتراک گذاری :


آخرین اخبار