به گزارش رهیافتگان: سری دوم از مجموعه «جهانشهریها» این روزها از شبکه سوم سیما در حال پخش است. «جهانشهریها» به نویسندگی و کارگردانی شهاب اسفندیاری تولید شده است. در سری اول این مستند، اسفندیاری دوربین خود را وارد زندگی تازه مسلمانان اروپایی کرده و با آنها درباره چگونگی مسلمان شدنشان و همچنین سختیهای زندگی مسلمانان در کشورهای اروپایی که گاهی با محدودیتهای سختگیرانهای برای انجام فرایض دینی نیز همراه است، گفتوگو کرده بود. بعد از استقبالی که از پخش این مجموعه از شبکه سوم سیما به وجود آمد، گروه فیلمساز تصمیم میگیرند تا با سفر به کشورهای امریکای لاتین، به زندگی مسلمانان به خصوص اهل تشیع در امریکای جنوبی بپردازند. در سری دوم «جهانشهریها» شاهد زندگی مسلمانان امریکای جنوبی هستیم. نحوه آشنایی آنها با اسلام و تشرفشان به این دین آسمانی و قبول مذهب تشیع ازجمله پرسشهایی است که «جهانشهریها» به آن میپردازد. پخش این مستند در تلویزیون با آنکه چند هفته است آغاز شده، با ایراداتی از طرف مسئولان پخش شبکه سوم همراه بوده است. شهاب اسفندیاری در نشست نقد و بررسی سری دوم «جهانشهریها» که در برنامه سینما روایت، عصر یکشنبه در مجتمع فرهنگی اسوه برگزار شد، درباره چگونگی ساخت این مستند و ایراداتی که تلویزیون به آن وارد کرد، صحبت نمود.
اسفندیاری درباره اینکه چرا در این سری از «جهانشهریها» به سراغ امریکای جنوبی رفته است، گفت: فصل اول این کار را در انگلستان ساخت و به واسطه یکی از شخصیتهای این فیلم که ونزوئلایی بود با روحانی آرژانتینی که اسباب اسلام آوردن این شخصیت بوده آشنا شدیم و از طریق او به سمت کشورهای امریکای لاتین رفتیم.
وی با بیان درگیریهای تولید این کار گفت: در شروع کار گرفت و گیرهای بسیاری داشتیم بهخصوص که بهلحاظ هزینه دستمان تنگ بود و حتی ناچار شدیم با قرض کردن، کار را آغاز کنیم. حتی برای هماهنگیهای مربوط به فیلمبرداری هم با محدودیت روبهرو بودیم و برای همین سعی کردیم فیلمبرداریمان را در پوشش توریست انجام دهیم آن هم با یک برنامهریزی فشرده.
این کارگردان در پاسخ به سؤالی درباره اینکه چرا اطلاعات ما نسبت به مسلمانان امریکای جنوبی بسیار کم است، گفت: این برآمده از عوارض استعمار است. مغز همه ما مقداری استعمارزده است و همه نگاهها به غرب است و همه قیاسها با غرب صورت میگیرد. کمتر پیش میآید که با غیرغربیان خود را مقایسه کنیم در حالی که در بسیاری از کشورهایی که حتی خبر از نوع حکومت آنها نداریم اتفاقات قابل توجهی رخ میدهد.
اسفندیاری این مشکل را نیز ناشی از کمکاری مستندسازان ایرانی نیز دانست و افزود: واقعیتش این است که در این عرصه هرچند به صورت پراکنده و تک و توک کارهایی انجام میشود اما به دلایل مختلف که یکی از آنها عدم پخش مناسب آثار است مخاطبان چنان که باید با آثار آشنا نمیشوند. در اغلب موارد بدترین باکس پخش تلویزیونی به اینگونه آثار تعلق میگیرد و همین میشود که حتی مخاطب پیگیر هم خبر از تولید چنین آثاری نداشته باشد.
وی با اشاره به کمکاریهای فرهنگی در خصوص ترویج اسلام و معرفی ایران در امریکای جنوبی اذعان کرد: شاید باورش سخت باشد اما در کل امریکای لاتین فقط در یک کشور رایزن فرهنگی داریم و نهادهای اسلامی ما هم در این کشورها هیچ حضوری ندارند. این یک خلأ بزرگ است و باید برای جبران آن هر چه زودتر کاری کنیم.
وی ادامه داد: حتی در سفارتهای ایران در این کشورها هم فقط یک شخص خاص است که میتواند کمکهایی را انجام دهد به تبلیغ اسلام اما در نقطه مقابل ما در آن طرف به طور جدی ما را رصد میکنند و از کارهای نکردهمان آمار میگیرند.
اسفندیاری در ادامه با بیان اینکه حتی راوی آرژانتینی وی نیز به عنوان گزینهای مهم برای تبلیغ اسلام مورد توجه قرار نمیگیرد خاطرنشان ساخت: همین راوی آرژانتینی فیلم با این همه خدمتی که به اسلام و تشیع کرده است اما هنوز مجوز اقامت دائم در ایران را ندارد و با یک ویزای طلبگی در ایران سکونت دارد آن هم در شرایطی که وی مثلاً در کشوری مثل پرو کاملاً شناخته شده است و حتی مقامات بالای کشوری او را میشناسند.
این مستندساز درباره اینکه چرا تلویزیون مستند «جهانشهریها» را سانسور کرده است، آن رابه اختلاف مدیران گروه و مدیران پخش مربوط دانست و اینکه معمولاً مدیران پخش ابزاری برای سانسور هستند.
اسفندیاری با اشاره به جزئیات سانسور «جهانشهریها» افزود: در همین کار به ما گفتند نمایی که در آن برج شیطان را نشان میدهی قابل پخش نیست اما من هر چه در فیلم گشتم چنین نمایی پیدا نکردم.
این کارگردان خاطرنشان ساخت: مدیران شبکهها هم آنقدر سرشان شلوغ است که دیگر وقتی برای حل مشکلات مستندها ندارند. تصور کنید مدیر شبکهای را که باید کلی سر و کله بزند برای کنداکتور برنامههای ورزشی و بعدش سریال و تلهفیلم؛ طبیعی است که چنین مدیری وقتی دیدن مستندها را ندارد و در نهایت زیردستانش هستند که سانسورهای عجیب و غریبی را بر کار وارد میکنند.
منبع : روزنامه جوان